เจรจาตกลงกันเรียบร้อยช่วงเสาร์อาทิตย์นี้ ว่า JP Morgan จะซื้อกิจการ Bear Stearns ด้วยราคาหุ้นละ 2 ดอลล่าร์ ซึ่งเป็นการให้ราคาไม่ถึง 10% ของราคาปิดเมือวันศุกร์ที่ผ่านมา (30 ดอลล่าร์) และอาจเห็นภาพมากขึ้นถ้าดูการดิ่งลงของราคาหุ้นในหนึ่งปีที่ผ่านมา

ราคานี้เป็นการให้มูลค่า Bear เพียงสองร้อยกว่าล้านเหรียญเท่านั้น ซึ่งน้อยกว่ามูลค่าตึกสำนักงานที่ตั้งอยู่ใน Manhattan ด้วยซ้ำ

การล้มของ Bear Stearns เริ่มมาจากการขาดทุนอย่างหนักในกองทุน structured credit สองกองของ Bear ซึ่งเป็นผลจาก sub-primed mortgage crisis และความเชื่อมันในตัวธนาคารก็ลดลงเรื่อยๆ จากการประกาศการขาดทุนเพิ่มเติมมาเป็นระยะ จนถูกลดระดับจาก AA เป็น A และ BBB ในที่สุด แม้ว่าธนาคารกลางสหรัฐจะประกาศประกันสินเชื่อให้แล้ว Bear ก็ยังไม่สามารถหา funding เพื่อดำเนินกิจการต่อได้ในราคาที่เหมาะสม ความเชื่อมั่นที่ลดลงทำให้ราคาสินทรัพย์ต่างๆ ตกลง และเริ่มถูก margin call จำนวนมากเมื่ออาทิตย์ที่แล้ว ถูกเรียกหลักประกันเพิ่มเติม และถูกปฏิเสธการทำธุรกิจ credit swap ด้วย ซึ่งกำลังจะทำให้เกิดปรากฏการณ์ลูกโซ่เหมือนกรณี Long Term Capital Management เหลือทางเลือกแค่ขายให้กับ JP Morgan ในราคาลดสุดๆ แบบนี้ หรือไม่ก็ปิดตัวไปเลย

ซึ่งธนาคารกลางสหรัฐจะยอมให้เกิดกรณีหลังไม่ได้ ไม่งั้นทรัพย์สินต่างๆ ที่มีอยู่จะถูกนำออกขายทอดตลาดในทันที และทำให้ตลาด credit ที่ย่ำแย่อยู่แล้วทรุดหนักลงไปอีก ในการซื้อกิจการของ JP Morgan นี้ ธนาคารกลางสหรัฐก็ต้องให้ความช่วยเหลือเป็นอย่างมาก เช่นการประกันราคาสินทรัพย์ของ Bear (หมายความว่าถ้าราคาสินทรัพย์ที่ได้มาตกลงไป Fed จะชดเชยให้ตามนั้นโดย JP Morgan ไม่ต้องเสียหาย)

ในขณะเดียวกัน Fed ก็ยังให้เงินกู้แก่บริษัทหลักทรัพย์อีกหลายแห่งเพื่อช่วยพยุงสถานะไว้ ซึ่งปกติเงินกู้ลักษณะนี้จะให้กับเฉพาะธนาคารที่ถูกกำกับดูแลเท่านั้น การกระทำของธนาคารกลางนี้มีหลายฝ่ายไม่เห็นด้วย เพราะเป็นการนำเงินภาษีไปช่วยพยุงกิจการที่หากำไร (investment bank ทั่วไปก็ไม่ได้เป็นธุรกิจเพื่อสังคมอยู่แล้ว และ Bear Stearns โดยเฉพาะก็มีชื่อเสียงไม่ดีในด้านการทำธุรกิจ "สีเทา" ในอดีต และเป็นหนึ่งในสถาบันที่โหมโฆษณาธุรกิจ sub-prime lending อย่างหนัก ก่อนจะเสียหายย่ำแย่เมื่อปี 2007 ที่ผ่านมา)

สิ่งที่ JP Morgan จะได้จาก deal นี้ก็คือทรัพย์สินทั้งหมดของ Bear รวมถึงธุรกิจ Prime Brokerage ซึ่งว่ากันว่าเฉพาะส่วนนี้ก็มีมูลค่า 2 พันล้านเหรียญแล้ว ธุรกิจอื่นของ Bear ที่ยังไปได้ดีก็เช่น equity trading, fixed-income trading, energy trading, risk-arbitrage unit แต่ส่วน investment banking นั้น JP Morgan คงไม่สนใจมากนัก

เป็นข่าวดังขนาดที่ผมอ่านเจอจากบน Techmeme ซึ่งปกติ algorithm จะกรองเฉพาะข่าวทางเทคโนโลยี แต่ข่าวนี้มีคน blog ถึงกันทั้งโลก รวมทั้งคนในวงเทคโนโลยีด้วย หน้าแรกของ Techmeme เช้านี้เลยเป็นข่าว JP Morgan – Bear Stearns ซะครึ่งหน้า รายละเอียดเพิ่มเติมหาอ่านได้จาก wall street journal และ wikipedia ครับ